Oksijene ihtiyaç duyan veya tedavisine oksijen alarak devam etmesi gereken kişilerin kullandığı cihazlar vardır. Bunlar, oksijen tüpü, oksijen konsantratörü ve oksijen spreyi olmak üzere 3 çeşittir. Oksijen cihazları 3 farklı tipte olsa da aynı amaçla kullanılır. Bu cihazlar kendi içinde farklı kategorilere ayrılır. Örneğin, oksijen konsantratörlerinin sabit ve taşınabilir olmak üzere 2 farklı çeşidi vardır. Elektrikle veya bataryayla çalışan oksijen konsantratörleri de mevcuttur. Oksijen tüplerinin ise çelik ve alüminyum olan modelleri vardır. Konsantratörlerde olduğu gibi tüplerin de sabit ve taşınabilir modelleri mevcuttur. Taşınabilir olanlar sabit olanlara göre daha küçük, hafif ve düşük kapasitelidir. Ayrıca son dönemde kullanılan oksijen spreyleri de hastalar veya anlık oksijen ihtiyacı olan kişiler tarafından tercih edilir. Amaca ve ihtiyaca yönelik olarak farklı cihazlar piyasadan tedarik edilebilir. Her cihazın özelliği ve kapasitesi birbirinden farklı olduğu için aynı amaçla kullanılsa da farklı faydalar sağlar.
Canlılar İçin Oksijenin Önemi Nedir?
Oksijen cihazlarının faydalarından bahsetmeden önce oksijen gazının ne olduğunu ve canlılar için önemini ortaya koymak gerekir.
Oksijen gazı, doğada en çok bulunan elementlerden biri olduğu halde, eski kimyagerlerin gözünden kaçan renksiz, kokusuz ve tatsız bir gazdır. İlk defa 1774 yılında J. Priestley tarafından, cıva oksidin ısıtılmasıyla elde edilmiştir.
Dünya atmosferi, hacimce %21, ağırlıkça %23,2 oksijen ihtiva eder. Su, ağırlıkça %88,8 oksijen bulundurur. Yer kabuğunun ise yaklaşık %50’si oksijen elementinden oluşur.
Oksijen, canlılar için çok önemli rolü olan bir maddedir. Bakteriler ve tümüyle anaerobik (oksijensiz yaşayan) bazı ilkel canlı türleri hariç tüm canlılarda enerji üretiminin sağlanması ve metabolizma faaliyetlerinin düzgün işlemesi açısından mutlaka bulunması gerekir.
Gelişmiş canlılarda aerobik (oksijene bağlı) metabolizma enerji kaynaklarının en verimli şekilde kullanılmasını sağlar. Aerobik metabolizmanın sonucunda ortaya çıkan madde ise karbondioksittir.
Canlılarda Oksijen Eksikliği Nelere Sebep Olur?
Oksijen eksikliğinde kandaki oksijen basıncı düşer. Hipoksi adı verilen bu durum, anaerobik (oksijensiz) metabolizmanın devreye girmesine neden olur. Anaerobik metabolizma verimsizdir ve bu sayede geçici olarak enerji üretilebilir. Adeta elektrik kesilmesinde devreye giren bir jeneratör gibidir. Sadece geçici bir süre idare etmek ve hücre metabolizmasının devamını sağlamak için tasarlanmıştır.
Anaerobik metabolizma, enerji kaynağının verimsiz bir şekilde kullanılmasına yol açar. Son madde olarak da laktik asit üretimine neden olur. Anaerobik metabolizma uzun süre devam ederse ortamda çok fazla laktik asit birikir ve bu durum ortamın pH değerinin asidik hale gelmesine neden olur. Buna metabolik asidoz adı verilir. Metabolik asidoz uzun sürerse başta beyin olmak üzere tüm organlara zarar verebilir. Ortamın asidik olmasından ve oksijensizlikten en çok etkilenen organ beyindir.
Metabolik asidoz belli bir dereceye kadar çeşitli tamponlama mekanizmaları tarafından düzeltilir. Bu mekanizmalar yetersiz kaldığında asitleşen ortam hücresel işlemlerin bozulmasına ve hücrelerin ölümüne yol açabilir.
Hücresel işlemlerin tamamlanması, organların görevlerine devam edebilmesi ve hem fiziksel hem de psikolojik olarak düzenli bir yaşamın sürdürülebilmesi yeteri kadar oksijen gazının solunmasını gerektirir. Spor yapmak, ders çalışmak, sosyal aktiviteler ve benzeri tüm aktiviteler oksijen yetersizliğinde sekteye uğrar.
Oksijen Konsantratörü
Oksijen Konsantratörü Nedir?
Soluduğumuz havada %21 oksijen (O2), %78 azot (N2), %0,9 argon (Ar) ve %0,1 oranında diğer gazlar bulunmaktadır. Oksijen gazını ortam havasından ayırmanın en ekonomik yolu PSA (moleküler elek) teknolojisidir. Oksijen konsantratörleri, havadaki oksijeni ve nitrojeni (azotu), moleküler elek (molecular sieve) sisteminden geçirerek ayrıştırır ve oksijen gazını bir hazne içinde depolar. Hazne içindeki oksijen gazı belirli bir miktara gelince de bir kanül vasıtasıyla kullanıcıya ulaştırılır. Bu sistem sayesinde tıbbi amaçlı kullanılabilecek %90-95 yoğunlukta oksijen gazı üretilebilir.
Oksijen konsantratörlerini genellikle solunum hastaları kullanır. Tek başına kullanılabildiği gibi farklı solunum cihazlarıyla birlikte de kullanılabilir. Konsantratörler, kan gazı ölçümlerinde oksijen değeri düşük olan hastalara hekim önerisiyle verilir.
Oksijen Konsantratörü Nasıl Çalışır?
Oksijen konsantratörü tarafından atmosferden emilen hava, öncelikle toz filtresinden geçirilir. Böylece hava, tozlardan ve büyük partiküllerden arındırılır. Temizlenen hava, basınçlı bir şekilde moleküler elek sistemine gönderilir. Bu sistemde nitrojen (azot) gazı tutulur ve oksijen gazının geçmesine izin verilir. Geçişine izin verilmeyen azot gazı egzoz sistemi ile belirli aralıklarla dışarı atılır. Oksijen gazı ise bir haznede biriktirilir, uygun basınca ulaştığında kullanıcıya gönderilir. Kullanıcının ihtiyacı olan oksijen miktarı cihaz üzerinden ayarlanabilir.
Oksijen, kullanıcıya ulaşmadan önce varsa oksijen konsantratörünün su kabından geçer ve nemlendirilir. Sonrasında, oksijen maskesi, oksijen kanülü veya oksijen kateteri gibi medikal ürünler yardımıyla kullanıcıya ulaşır.
Oksijen kanülü ve oksijen kateteri, oksijen maskesine göre daha çok tercih edilir. Çoğu kullanıcı, oksijen kanülünü ve oksijen kateterini, oksijen maskesine göre daha rahat bulmaktadır. Bu nedenle, maskeler daha az tercih edilir. Oksijen kanülü veya oksijen kateteri kullanan kişi daha rahat yemek yiyebilir, öksürebilir ve hareket edebilir. Ayrıca bunlar, oksijen maskelerine göre daha ekonomiktir.
Oksijen kanülünün uzunluğu kullanıcıya giden oksijenin basıncını ve akışını değiştirmemektedir. Bu nedenle, 15 metreye kadar uzunluğu olan oksijen kanülleri rahatlıkla kullanılabilir.
Sabit tipteki oksijen konsantratörleri uzun süreli oksijen tedavisi için tasarlanmış olup, kesintisiz bir şekilde çalıştırılabilir. Oksijen tüplerine göre daha ekonomik olduğu için tercih edilmektedir. Taşınabilir tipte konsantratörler de vardır. Bunlar, sabit tip konsantratörlere göre daha düşük kapasitelidir. Taşınabilir olanlar, kullanıcıların hareketli olduğu durumlarda veya bir yerden başka bir yere transferi esnasında kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Oksijen Konsantratörü Çeşitleri Nelerdir?
Oksijen konsantratörleri sanayi tipi, ev tipi ve taşınabilir (mobil) olmak üzere 3 kategoride incelenebilir. Tıbbi olarak kullanılabilen modeller ev tipi ve taşınabilir olanlardır. Ayrıca, ev tipi olan ve kişisel oksijen istasyonu adı verilen cihazlar da vardır. Bunlar, hem evde kullanılabilen oksijen konsantratörleridir hem de oksijen tüplerini doldurabilen tüp dolum cihazlarıdır.
Ev tipi diye tabir edilen cihazlar aynı zamanda sabit olarak da tanımlanır. Ağırlıkları genellikle 15 kg ile 25 kg arasındadır, taşınabilir olanlara göre oldukça ağırdır. Ayrıca bu cihazların bataryası da yoktur. Taşınabilir konsantratörler ise 1 kg ile 8 kg arasındadır. Taşınabilir olanlarda, cihazın oksijen kapasitesine ve batarya gücüne bağlı olarak ağırlık da artmaktadır.
Oksijen konsantratörleri kapasitelerine ve kullanım amaçlarına göre 5’e ayrılır:
- 3L/dk oksijen konsantratörü
- 5L/dk oksijen konsantratörü
- 10L/dk oksijen konsantratörü
- Taşınabilir oksijen konsantratörü
- Kişisel oksijen istasyonu
Oksijen Tüpü
Oksijen Tüpü Nedir?
Tıbbi amaçlı kullanılan oksijen gazının, basınçlı bir şekilde doldurulduğu tüplere oksijen tüpü denir. Bu tüpler yüksek basınca dayanıklı şekilde üretilir.
Oksijen tüpünde bulunan oksijen gazının yoğunluğu yaklaşık %98’dir. Oksijen konsantratörleri ise yaklaşık %90-95 yoğunlukta oksijen üretir. Bu fark kullanıcıyı etkilemez. Ancak bazı kullanıcılar, oksijen tüpü kullanırken oksijen konsantratörüne göre daha çok verim aldığını söylemektedir.
Oksijen tüpleri yüksek basınca dayanıklı şekilde üretilir. Düşme veya çarpma gibi olaylarda patlamaz. Oksijen tüplerinin kendiliğinden patlama riski yok denecek kadar azdır, ancak oksijen tüpünün bulunduğu ortamda yangın çıkarsa patlama riski oluşabilir.
Oksijen tüpleri, tüpün yapıldığı maddeye göre kategorize edilebilir. Alüminyum veya çelikten üretilen tüpler piyasada mevcuttur.
Oksijen Tüpü Nasıl Doldurulur?
Oksijen tüplerinin dolumunu yapan sertifikalı tesisler vardır. Bu sertifikayı alabilmek için belli standartlara uyulması gerekir. Sertifikası olan tesisler düzenli olarak denetlenir ve güvenlidir.
Oksijen tüpleri tıbbi amaçlı kullanıldığı için sanayi tipi oksijen gazıyla doldurulmamalıdır. Sanayi amaçlı oksijen kullanıcıya zarar verebilir.
Oksijen Tüpü Nasıl Kullanılır?
Oksijen tüplerinin içinde yüksek basınçlı gaz vardır. Bu basınç nedeniyle kullanıcıya doğrudan uygulanamaz. Gaz basıncını kullanıma uygun hale getirmek için manometre (regülatör) adı verilen cihazlar kullanılır. Manometreler basıncı düşürür. Bu cihazların üzerinde “flowmetre” adı verilen akış ölçerler vardır. Ayrıca oksijenin nemlendirilmesini sağlamak için su kabı da bulunur.
Oksijen miktarı manometre üzerinde bulunan flowmetre ile ayarlanır. Manometreden çıkan oksijen gazı, oksijen konsantratörlerinde olduğu gibi su kabından geçer ve nemlendirilir. Sonrasında, oksijen maskesi, oksijen kanülü veya oksijen kateteri kullanılarak kişiye ulaştırılır. Bazı manometrelerde su kabı (nemlendirme kabı) yoktur. Bu manometreler genellikle hafif olması amacıyla alüminyumdan üretilmiştir ve küçüktür. Su kabının olmaması ve oksijen gazının nemlenmemesi kısa süreli kullanımlarda sorun oluşturmaz.
Oksijen Tüpü Çeşitleri Nelerdir?
Oksijen tüpleri çelik veya alüminyumdan üretilir. Alüminyum oksijen tüpleri, çelik oksijen tüplerine göre çok daha hafiftir. Hafif olduğu için kolayca taşınabilir.
Oksijen tüpleri yapıldığı malzemeye ve içine doldurulan oksijenin litre cinsinden miktarına göre çeşitlenir.
Çelik Oksijen Tüpü Çeşitleri Nelerdir?
- 1 litre
- 2 litre
- 3 litre
- 4 litre
- 5 litre
- 10 litre
- 20 litre
- 27 litre
- 40 litre
- 50 litre
Alüminyum Oksijen Tüpü Çeşitleri Nelerdir?
- 1 litre
- 2 litre
- 3 litre
- 4 litre
- 5 litre
- 10 litre
Medikal Tüp Manometresi Çeşitleri Nelerdir?
- Vanalı alüminyum tüp manometresi
- Pin index alüminyum tüp manometresi
- Vanalı çelik tüp manometresi
- Pin index çelik tüp manometresi
Oksijen tüplerinin kullanım süreleri, tüp hacmine ve akış ayarına göre değişir. Örneğin, 10 litrelik oksijen tüpü 2 litre/dakika akış ayarında yaklaşık 6-7 saat kadar, 5 litrelik ise yaklaşık 3-3,5 saat kadar kullanılabilir.
Oksijen Spreyi Nedir?
Oksijen spreyleri, küçültülmüş oksijen tüplerine benzer. İçeriğinde az miktarda oksijen gazı vardır. Paketi küçük ve hafiftir. Çantaya sığabilir. Acil durumlarda kullanılabilir. 20, 40, 50, 80, 100 ve 200 nefes kapasiteli modelleri vardır. Üzerinde maskesi mevcuttur. Ağız ve burnu içine alacak şekilde maske yüze yerleştirilir ve nefes alınır. Bazı modeller kullanıcının nefesini otomatik olarak algılar ve oksijen verir. Bazılarında ise mekanizma manuel olarak çalıştırılır. Kullanıcı nefes alırken sprey butonuna basarak oksijenin tüpten çıkmasını sağlar ve çıkan oksijen gazı maskeyle solunabilir.
Uyarı
Hiçbir oksijen cihazına, yanma ve patlama tehlikesine karşı, ateş, makine yağı, petrol ürünleri ve yağlı sabunlar ile yaklaşılmaz.
Yorumlar
Taylan - 15 Ağustos 2015 13:34
Oksijen su kabını limona ovuyorum ve kireçlenmesini önlüyorum. Bunun gibi sirke de yardımcı oluyor.
Evde yapılan bu tip bakımlar daha saf bir temizleme imkanı sağlıyor.
Celil Çağlar ÖZLÜ - 16 Ağustos 2015 22:10
Taylan, merhaba. Tecrübenizi paylaştığınız için teşekkür ederim.
Erkan Ser - 17 Ağustos 2015 12:00
Flowmetre degisiminin maliyetini ogrenebilirmiyim acaba
Celil Çağlar ÖZLÜ - 18 Ağustos 2015 11:45
Erkan Ser, merhaba. Ürün fiyatları için bizimle iletişime geçmenizi rica ederim.
Mustafa Çakı - 22 Eylül 2020 19:45
Mobil oksijen kondansatoru için daha detaylı Bilgi verirmisiniz?teşekkür ederim
Sesan - 23 Eylül 2020 13:55
Mustafa Çakı, merhaba. Taşınabilir oksijen konsantratörleri bataryalı cihazlardır. Batarya durumları ise kullanıma göre değişiklik gösterir. Seyahat durumundaysa araç çakmak kiti ile şarj edilebilmesi hasta için büyük bir artıdır. Fakat cihaz 220 volt şehir şebeke elektriğinde çalışır. Bu yüzden toplu taşıma araçlarında (otobüs, minibüs, uçak vs.) kullanılamaz. Taşınabilir cihazlar diğer tüm tıbbi cihazlar gibi doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır. Alım sırasında cihazın kalibrasyonu ve bütün ayarları medikal firma tarafından yapılmalıdır.
Ramazan ÇAĞLAR - 25 Kasım 2015 11:42
Osijen tüpünün içeriğinin bozulması durumu varmı. Varsa ne kadar sürede bozulur.
Celil Çağlar ÖZLÜ - 26 Kasım 2015 18:17
Ramazan Çağlar, merhaba. Oksijen tüpünün içindeki gazın basıncı zamanla azalabilir ve tüp kullanılmaz hale gelebilir. Bu nedenle 6 ayda bir boşaltılıp tekrar doldurulması gerekir.
Abuzer Gündeş - 5 Aralık 2015 21:44
Taşınabilir oksijen konsantratörü almak istiyorum. İkinci El de olur. Bana yardımcı olurmusunuz.
Celil Çağlar ÖZLÜ - 6 Aralık 2015 19:25
Abuzer Gündeş, merhaba. Ürünlerimize olan ilginize teşekkür ederim. Taşınabilir oksijen konsantratörleri hem yeni hem de 2. el olarak stoklarımızda mevcuttur. Fiyatlar için bizimle iletişime geçmenizi rica ederim.
Gökhan Kumlu - 15 Haziran 2016 15:52
Babam için oksijen konsantratörü almak istiyorum fiyatlar konusunda mail atabilir misiniz?
Celil Çağlar ÖZLÜ - 16 Haziran 2016 12:31
Gökhan Kumlu, merhaba. Oksijen konsantratörü çeşitleri stoklarımızda mevcuttur. Bizimle iletişime geçmenizi rica ederim.
olcay yıldırım - 26 Ekim 2019 00:27
merhaba bugün annem için oksijen makinası aldık ve kullanmaya başladık… doktorumuz gece yatarken sabaha kadar oksijen alması gerektiğini söyledi… 8 9 saat alması anneme zararı olurmu faydası olurmu ? veya makinaya zararı olurmu? ne yapmamız gerekiyor.?
Celil Çağlar ÖZLÜ - 27 Ekim 2019 19:08
Olcay Yıldırım, merhaba. Öncelikle hekiminizin talimatlarına uymanızı tavsiye ederim. Hastanın uyku esnasında oksijen ihtiyacı olduğu için bu şekilde bir öneride bulunmuştur diye düşünüyorum. Birçok markanın cihazları 8-9 saat kesintisiz çalışmaya dayanıklı şekilde üretilmiştir. Yine de kullanım kılavuzunu mutlaka inceleyin.
Ebru - 17 Mart 2020 01:14
5L oksijen tüpü manometre hortum takılan ucu kırılmış tekli bardak alabilirmiyim
Celil Çağlar ÖZLÜ - 18 Mart 2020 05:40
Ebru, merhaba. Kullandığınız cihazın modeline uygun olan su kaplarını tedarik edebilirsiniz. Eğer cihaza uygun bir su kabı bulamazsanız yeni bir manometre almanız gerekir.
Yekta Ülgen - 12 Temmuz 2020 16:41
Taşınabilir oksijen konsantratörü almak istiyorum. İkinci El de olur. Bana yardımcı olurmusunuz.
Sesan - 13 Temmuz 2020 15:16
Yekta Ülgen, merhaba. Taşınabilir oksijen konsantratörleri stoklarımızda mevcuttur. Satın almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Ayşe Çetkin - 21 Eylül 2020 12:18
Merhaba oksijen konsantratörü uzun süre kullanıldığı zaman alzheimer’e sebep oluyormuş. Doğru bilgi midir? Şimdiden teşekkür ederim.
Sesan - 22 Eylül 2020 11:52
Ayşe Çetkin, merhaba. Oksijen konsantratörleri spontan solunumda sıkıntı yaşayan hastalarda kullanılır. Alzheimera sebep olduğu yönünde herhangi bir bilgi mevcut değildir.
SAMİ SÖNMEZ - 24 Eylül 2020 00:32
DOLU TÜPDEN BOŞ TÜPE DOLUM YAPILABİLİR Mİ? YAPILAMAZSA NEDENİ VE YASAL SORUMLULUĞUNU NEDİR. TEŞEKKÜR EDERİM.
Sesan - 25 Eylül 2020 14:04
Sami Sönmez, merhaba. Tüp dolumu, tüp dolum merkezi dışında bir yerde yapılmamalıdır. Yetkili olmayan yerlerde tüm dolumu ne yazık ki yapılamaz. Dolu tüpten boş tüpe transferde gerekli ekipman olmadan manuel olarak yapılamaz.